ABSTRACT This paper suggests a much more serious purpose for an education in music-making than play or pleasure or even the training of professional musicians. It presents and explicates a possible connection between musical performance training and the development of practical wisdom. Music in performance constitutes in effect a form of virtuous conduct, where one learns through doing and thereafter comes to love and to be capable of wise practical judgement. Excellence in this field requires the exercise of a species (...) of reasoning and judgement analogous to Aristotelian practical wisdom, and develops the distinctive qualities of character and vision of the practically wise person. (shrink)

The representational theory of phenomenal experience is often stated in terms of a supervenience thesis: Byrne recently characterises it as the thesis that “there can be no difference in phenomenal character without a difference in content”, while according to Tye, “[a]t a minimum, the thesis is one of supervenience: necessarily, experiences that are alike in their representational contents are alike in their phenomenal character.” Consequently, much of the debate over whether representationalism is true centres on purported counter-examples – that is (...) to say, purported failures of supervenience. The refutation of putative counter-examples has been, it seems to me, by and large successful. But there is a certain class of these for which the representationalist response has been something less than completely convincing. These are the cross-modality cases. I will explain what I mean, and then argue that the response in question is not only unconvincing but actually undermines the representationalist position. (shrink)

In substituting aesthetic criteria for the time-honoured yardsticks of reliability, validity and generalization, narrative researchers are sometimes criticized for devaluing the notion of truth. This paper suggests that what is an issue here is not so much empirical quantitative truth as rather artistic literary truth. The latter notion of truth is characterized in terms of ‘authenticity’ and the ramifications of authentic truth for narrative research are posited and explored. Only such an understanding of truth and the resolve seriously to apply (...) it will garner narrative researchers the epistemic respectability they seek. (shrink)

In partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Philosophy of Education, Department of Educational Foundations.

In partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of Education in Philosophy of Education, Department of Educational Foundations.

Each contributor to this book has used personal experience as the basis from which to frame his individual sociological perspectives. Because they have personalized their work, their accounts are real, and recognizable as having come from 'real' persons, about 'real' experiences. There are no objectively-distanced disembodied third person entities in these accounts. These writers are actual people whose stories will make you laugh, cry, think, and want to know more.

This volume explores how Catholicism began and continues to open its doors to the wider world and to other confessions in embracing ecumenism, thanks to the vision and legacy of the Second Vatican Council. It explores such themes as the twentieth century context preceding the council; parallels between Vatican II and previous councils; its distinctively pastoral character; the legacy of the council in relation to issues such as church-world dynamics, as well as to ethics, social justice, economic activity. Several chapters (...) discuss the role of women in the church before, during, and since the council. Others discern inculturation in relation to Vatican II. The book also contains a wide and original range of ecumenical considerations of the council, including by and in relation to Free Church, Reformed, Orthodox, and Anglican perspectives. Finally, it considers the Council’s ongoing promise and remaining challenges with regard to ecumenical issues, including a groundbreaking essay on the future of ecumenical dialogue by Cardinal Walter Kasper. (shrink)

Dowód twierdzenia Bella sprowadza się do wyprowadzenia którejś z nierówności Bella. W ich standardowych wyprowadzeniach jednak kluczową rolę odgrywa warunek faktoryzowalności łącznego prawdopodobieństwa warunkowego, który można uzyskać jako konsekwencję dwóch innych warunków, znanych jako parameter independence i outcome independence. Pierwszy z nich jest dość oczywistym wyrazem warunku lokalności, natomiast drugi budzi wątpliwości. Ponieważ jednak jest on uszczegółowieniem warunku screening off zasady wspólnej przyczyny, jego podważenie wymagałoby zakwestionowania również tego warunku. Gdyby się to powiodło, efektywny dowód twierdzenia Bella wymagałby wyprowadzenia nierówności (...) Bella nie wykorzystującego żadnego uszczegółowienia warunku screening off. Przestawiona zostanie sugestia kierunku, w jakim powinny iść poszukiwania modelu naruszającego ten warunek. (shrink)

J. Gorczyca doziert Ethik an der Gregorianischen Universität in Rom. In seinem Entwurf einer christlichen Ethik geht er über die traditionelle Auffassung einer philosophischen Ethik hinaus, einer Ethik, die sich der deduktiven Methode bedient, um mit Kraft der Vernunft normative Prinzipien für das menschliche Handeln systematisch aufzubauen. Dagegen betrachtet Gorczyca die philosophische Ethik aus der anthropologischen Perspektive, d.h. aus der Perspektive des Subjektes des ethischen Denkens. Der objektive Hauptinhalt seiner Ethik bekommt dadurch eine neue Dimension.

This is an attempt to outline the range of problems that should be taken into account when studying the ethos of scholars. The author sets forth from an uncommon starting point. He does not construct “an ideal model of the ethos of the scholar”, neither is he concerned with the “pathology of academic life”. Such approaches are dubbed “normative-functional” by the author, and without implicating that they are methodologically implausible he refrains from using them due to the simple consideration that (...) they are unable to accommodate the “tragic component of the role” involved. He sets out to show that the scholars cannot avoid finding themselves in a conflict of values and norms that cannot be ordered using criteria commonly accepted in the academic circles or derived from the concept of the role or the ethos of the scholar. Scholars are exposed to a conflict between the norms accepted by the academic community and the norms accepted by other communities to which they belong. The article discusses the influence of contemporary changes in the organization of science – its dependence on the state, its subservience to the national goals or to the exigencies of other social groups. The author is not satisfied with the treatment of these problems by R. K. Merton, and he reviews various philosophical conceptions with the hope of finding a better answer. He seeks to conceptualize the role of the scholar in terms of the theories proposed by L. Petrażycki, A. Kępiński, I. Kant, M. Weber, K. Mannheim, P. Bourdieu, and others, but has to conclude that in none of these theories is it possible to remove the tragic element from the picture of ethically relevant decision-making. The author ends by saying that the possession of “social and moral competences” that overstep the boundaries of the scholar’s responsibility defined by his role and ethos is a necessary condition of the social fulfilment of that role. (shrink)

Badania prezentowane w niniejszej publikacji miały na celu dostarczenie danych koniecznych do prowadzenia polskiej polityki zagranicznej rozszerzonej o wymiar samorządowy i obywatelski w województwie podlaskim. Głównym celem diagnozy było zbadanie, jak jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa oraz uczelnie wyższe nawiązywały współpracę transgraniczną z partnerami na Litwie, Białorusi, Ukrainie i w Rosji (Obwód Kaliningradzki). W publikacji wskazano miejsca największego potencjału, jak również barier na drodze do takiej współpracy w regionie. Zwrócono szczególną uwagę na kooperację tych podmiotów, łączenie swoich potencjałów i (...) tworzenie wspólnych projektów. * Studies presented in this publication were aimed at provide data necessary for the conducting of local government and citizenship dimension of the enlarged Polish foreign policy in Podlaskie region. The main objective was to investigate the diagnosis, as the local government units, non-governmental organizations, businesses and universities alluded cross-border cooperation with partners in Lithuania, Belarus, Ukraine and Russia (Kaliningrad). The publication indicated areas of the greatest potential, as well as barriers to such cooperation in the region. Particular attention was paid to the cooperation of these entities, combining their potentials and create joint projects. (shrink)

Praca ma charakter poglądowy i dotyczy postępów współczesnej astronautyki ze szczególnym uwzględnieniem barier medycznych i psychologicznych uniemożliwiających długoterminowe przebywanie człowieka Kosmosie. Związki intelektualne i emocjonalne człowieka z Kosmosem są znane od zarania dziejów o czym świadczy, z jednej strony, rozwój kosmologii i astronomii, a z drugiej – ikonografia religijna i literatura piękna oraz proza fantastyczno-naukowa. Zebrane dane naukowe i mity na temat Kosmosu są podstawą budowania narzędzi do ich weryfikacji. Jednakże dopiero w XX wieku człowiek postanowił osobiście, krok po kroku, (...) nie tylko intelektualnie ale „zmysłowo dotknąć” Kosmosu. Kroki te to rozwój narzędzi transportu pozaziemskiego, takich m.in. jak: statki kosmiczne oraz stacje kosmiczne. Działalność ta nazwana w literaturze przedmiotu astronautyką, wzbudziła nowe nadzieje na eksploracje Kosmosu, ale także nowe mity. (shrink)

What is logical relevance? Anderson and Belnap say that the “modern classical tradition [,] stemming from Frege and Whitehead-Russell, gave no consideration whatsoever to the classical notion of relevance.” But just what is this classical notion? I argue that the relevance tradition is implicitly most deeply concerned with the containment of truth-grounds, less deeply with the containment of classes, and least of all with variable sharing in the Anderson–Belnap manner. Thus modern classical logicians such as Peirce, Frege, Russell, Wittgenstein, and (...) Quine are implicit relevantists on the deepest level. In showing this, I reunite two fields of logic which, strangely from the traditional point of view, have become basically separated from each other: relevance logic and diagram logic. I argue that there are two main concepts of relevance, intensional and extensional. The first is that of the relevantists, who overlook the presence of the second in modern classical logic. The second is the concept of truth-ground containment as following from in Wittgenstein’s Tractatus. I show that this second concept belongs to the diagram tradition of showing that the premisses contain the conclusion by the fact that the conclusion is diagrammed in the very act of diagramming the premisses. I argue that the extensional concept is primary, with at least five usable modern classical filters or constraints and indefinitely many secondary intensional filters or constraints. For the extensional concept is the genus of deductive relevance, and the filters define species. Also following the Tractatus, deductive relevance, or full truth-ground containment, is the limit of inductive relevance, or partial truth-ground containment. Purely extensional inductive or partial relevance has its filters or species too. Thus extensional relevance is more properly a universal concept of relevance or summum genus with modern classical deductive logic, relevantist deductive logic, and inductive logic as its three main domains. (shrink)

Celem artykułu jest próba uchwycenia różnic oraz podobieństw odnoszących się do cywilizacji zachodniej, które zawarte są w myśli francuskiej filozof politycznej Chantal Delsol oraz w eko-filozofii Henryka Skolimowskiego. Polski filozof na bazie radykalnej krytyki cywilizacji Zachodu zbudował własną koncepcję filozoficzną będącą swoistym remedium na współczesny kryzys. Chantal Delsol natomiast bardzo wnikliwie wypunktowała słabości i niedomagania cywilizacji Zachodu. W pierwszej części tekstu zaprezentowano koncepcje obojga badaczy. W drugiej i trzeciej części autor omawia podobieństwa i różnice pomiędzy sposobem postrzegania cywilizacji Zachodu przez (...) analizowanych myślicieli, a także postulaty ewentualnych rozwiązań aktualnego kryzysu, który – w świetle tekstów obojga uczonych – ma przede wszystkim charakter duchowy i wywodzi się z braku ujęć o charakterze integralnym i empatycznym. W artykule podjęta została próba scharakteryzowania niektórych diagnoz i prognoz obojga wymienionych autorów, które dotyczą zarówno aktualnej sytuacji cywilizacji Zachodu, jak i jej przyszłości. W artykule zastosowano metodę porównawczą oraz metodę analizy krytycznej. (shrink)

Artykuł odnosi się do książki Sebastiana Gałeckiego Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki, w której autor proponuje koncepcję takiej etyki, opartej na chrześcijańskim fundamencie. W swoim rdzeniu jest to dzieło metaetyczne, dla którego pierwowzorem i inspiracją były ujęcia etyki Johna Henry’ego Newmana, Alasdaira MacIntyre’a oraz Johna Finnisa. Poszerzając horyzont badawczy książki Gałeckiego, należy zauważyć, że wszelkie systemy etyczne są jakimś wyzwaniem dla współczesnych, nie tylko bowiem etyka, lecz każda nauka pojmowania klasycznie jako theoria ma dla życia praktycznego jedynie moc motywacyjną, a (...) w życiu społecznym oddziałuje, jeśli zostanie przełożona na rzetelną popularyzację i skuteczne jej krzewienie. Przydawka „chrześcijańska” jedynie dookreśla określoną etykę, determinuje ją w określony sposób, lecz jej nie modyfikuje. Tym samym etyka chrześcijańska jest propozycją nie tylko dla konkretnego życia indywidualnego i społecznego, lecz także dla teoretycznej dyskusji etycznej. Współcześnie, w epoce nazwanej postchrześcijańską, w takiej dyskusji istotne znaczenie ma pluralizm argumentacyjny. Ma on swój fundament w tym, że fenomen moralności jest zawsze ujmowany w bogactwie jego aspektów, choć często niektóre z nich są niesłusznie absolutyzowane. (shrink)

Uniwersytet jako biurokratycznie i rynkowo zarządzane przedsiębiorstwo był obiektem krytyki od lat 80. minionego wieku — w Stanach Zjednoczonych Allan Bloom nazwał go wtedy multiwersytetem, a trochę później Bill Readings pisał już o „uniwersytecie w ruinie” (in ruins), który ukrywa się za szyldem „doskonałości”. Polski uniwersytet przejął ekonomiczne kryteria ewaluacji nauki — wymierne w liczbach grantów i punktów. Merkantylizacja wiedzy stwarza szereg problemów także natury etycznej — prowadzi do zaniżenia lub porzucenia wszelkich standardów akademickich, do degradacji autorytetu w nauce, krytyki (...) naukowej, faktycznej jakości badań i nauczania. Czy na współczesnym uniwersytecie jest w ogóle miejsce na zachowania podlegające ocenie moralnej? Jakie są umiejętności wymagane do — i warunki możliwości — stosowania norm moralnych w życiu akademickim? (shrink)

The vision of cooperation between the Catholic Church and the state authorities was firmly established in the consciousness of the Polish society in the interwar period. In the collective memory there is no recollection of sharp disputes between the Church and the political and social activists about the scope of recognition of Catholic principles as the basis for lawmaking. Before 1926, the government officials were not directly involved in the disputes. This changed after the May Coup, which is discussed in (...) the text. The source basis is constituted exclusively by documents produced by the state and Church offices and institutions regarding the presence of religious education and teaching in schools. Of particular cognitive value are the state documents and drafts of legal documents, memoranda of the Polish Episcopate and correspondence between state authorities and the School Committee of the Polish Episcopate and the ordinary bishops of individual dioceses. Programs published by educators and education officials associated with the ruling politicians are also an important element for learning about the views of state officials on the place of religion in the Polish school system. Apart from propaganda works written by communist educators, there is virtually no literature on these issues. Consequently, this text is a source dissertation. Thus, according to a principle accepted in the humanities, it uses the methods of analysis and synthesis. Even a cursory review of the documentation on state-church relations in matters of education and upbringing reveals the change in their character after the May Coup. Without destroying the legal order adopted in Poland, those in power and the officials subordinate to them, through a series of minor changes, tried to subordinate the Church to the state, hoping that it would become a tool for building a new citizen — the subject of the state. The sharpness of the sharpness of disputes was particularly evident in the matters of teaching and education during the 1932 school reform and the enactment of the new constitution in 1935. (shrink)

Artykuł proponuje rozumienie filozofii jako współmyślenia, rozumianego m.in. tak, jak ujmuje to Cezary Wodziński, czyli współmyślenie z filozofem, którego dzieło ma charakter swoistego wyzwania. Jednakże wyzwaniem może być wiele innych zjawisk czy wydarzeń, jak np. zamach 9/11, pandemie, skażenie środowiska itp. Filozofia w całości jest ponadczasową praktyką współmyślenia. Współmyślenie wynika oczywiście ze „współbycia”. Według innych współmyślenie filozoficzne jest dzieleniem wspólnej miłości do tego, co istotowe. Warunki współmyślenia to m.in.: wzajemny szacunek, pokora, tolerancja, otwartość, rzetelność myślenia, polemika ad rem. Kierunkiem filozoficznym, (...) który współmyślenie stawia w centrum swojej uwagi, jest niewątpliwie filozofia dialogu. Filozofia musi być otwartością na to, co Inne. W ten sposób myślenie filozoficzne może wyrastać ze wspólnej troski myślicieli o los człowieka i cywilizacji. (shrink)

J. Gorczyca doziert Ethik an der Gregorianischen Universität in Rom. In seinem Entwurf einer christlichen Ethik geht er über die traditionelle Auffassung einer philosophischen Ethik hinaus, einer Ethik, die sich der deduktiven Methode bedient, um mit Kraft der Vernunft normative Prinzipien für das menschliche Handeln systematisch aufzubauen. Dagegen betrachtet Gorczyca die philosophische Ethik aus der anthropologischen Perspektive, d.h. aus der Perspektive des Subjektes des ethischen Denkens. Der objektive Hauptinhalt seiner Ethik bekommt dadurch eine neue Dimension.

W artykule stawia się pytanie o rolę poznania symbolicznego w poznaniu filozoficznym. Punktem wyjścia jest analiza słynnej mowy Diotymy przytoczonej przez Sokratesa w Uczcie Platona. Zagadnienie przedstawia się w panoramicznym ujęciu od czasów antycznych do współczesnych.

Chociaż rozróżnienie sądów analitycznych i syntetycznych pojawiło się po raz pierwszy u Kanta, to pokrewne pojęcia można odnaleźć już u Hume’a i Leibniza. Autor zestawia i analizuje różne definicje i charakterystyki pojęcia analityczności, jakie proponowali m. in.: Kant, pozytywiści, Frege, Carnap, Strawson i Quine. Wskazuje się, że w badaniach nad zagadnieniem analityczności często odwoływano się do takich pojęć metalogicznych, jak: prawdziwość, niesprzeczność czy dowiedlność, a te z kolei zostały scharakteryzowane na gruncie metamatematyki przez tzw. twierdzenia limitacyjne, w szczególności przez twierdzenia (...) Godła o niezupełności i twierdzenie Churcha o nierozstrzygalności. W związku z tym referowano dyskusję nad związkiem ww. twierdzeń z zagadnieniem rozstrzygalności prowadzoną przez samego Godła, a także przez Turquette'a, Copiego, Kemeny’ego, Borkowskiego i in. (shrink)

Pogląd standardowy jest taki, że semantyka formalna stosuje się do języka naturalnego tylko w bardzo ograniczonym stopniu. Powodem tego stanu rzeczy jest nieunikniona nieokreśloność mowy potocznej polegająca m. in. na wieloznaczno- ściach, nieostrości czy tolerancji składniowej, a także obecności kontekstów intensjonalnych, co skutkuje limitacjami zasady kompozycjonalności. Ponadto konwersacja potoczna korzysta z rozmaitych reguł, np. reguł Grice’a, które wykraczają poza formalizm logiczny. W konsekwencji język naturalny nie podlega pełnej formalizacji. Z drugiej strony, jeśli L jest językiem formalnym, to metajęzyk ML, w (...) którym ten pierwszy jest opisywany, musi być częściowo nieformalny – zawiera np. terminy zwykłej matematyki, w szczególności teorii mnogości. Nawet jeśli, np. dzięki technice arytmetyzacji, ML daje się przedstawić w L, tego rodzaju reprezentacja jest tylko lokalna. W gruncie rzeczy pogląd taki można wyprowadzić z pewnych uwag Tarskiego o roli języka naturalnego. Zwykle przyjmuje się, że tzw. uniwersalność języka potocznego jest źródłem kłopotów związanych z antynomiami. Tak jest oczywiście i okoliczność ta wymaga pewnej „sanacji”, np. postaci odróżnienia stopni języka. Jednakże nawet usunięcie antynomii w taki lub inny sposób nie zmienia faktu, że to, co nieformalne ma priorytet wobec tego, co formalne. W konsekwencji także semantyka formalna ma także swoje ograniczenia w odniesieniu do języków sformalizowanych. (shrink)

Przedmiotem artykułu jest pojęcie pamięci zbiorowej, rozpatrywanej przez pryzmat ‘historii przeżytej’ – występującej w dwu postaciach: ‘przeżytej w sensie przedmiotowym’ i ‘przeżytej w sensie treściowym’ – oraz ‘historii zobiektywizowanej’. Uwzględniając polskie kontrowersje wokół książek Jana Tomasza Grossa: Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka i Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie, autor kwestionuje pojęcie jednolitej pamięci zbiorowej i jej normatywne roszczenia. Pamięć kolektywna i dominująca narracja historyczna są często przedmiotem manipulacji politycznych jako sposobu na potwierdzenie jedności społecznej poprzez wykluczenie cudzych wspomnień. (...) Pamięć o przeszłości jest w rzeczywistości podzielona między różne grupy społeczne i etniczne, które nigdy nie tworzyły spójnej jedności. Nie ma możliwości pogodzenia tych przeciwnych wspomnień; jedynym możliwym sposobem nadania pamięci zbiorowej kształtu pożądanego w porządku demokratycznym jest konfrontacja i negocjowanie tych rozbieżnych poglądów, czyli dokonywanie ‘transakcji dialogicznych’. (shrink)

The sexual abuse scandal in the Catholic Church captured headlines and mobilized public outrage in January 2002. But much of the commentary that immediately followed was reductionistic, focusing on single "causes" of clerical abuse such as mandatory celibacy, homosexuality, sexual repressiveness or sexual permissiveness, anti-Catholicism, and a decadent secular culture. _Predatory Priests, Silenced Victims: The Sexual Abuse Crisis and the Catholic Church_, a collection of groundbreaking articles edited by Mary Gail Frawley-O'Dea and Virginia Goldner, eschews such one-size-fits-all theorizing. In its (...) place, the abuse situation is explored in all its troubling complexity, as contributors take into account the experiences, respectively, of the victim/survivor, the abuser/perpetrator, and the bystander. Setting polemics to the side, _Predatory Priests, Silenced Victims_ provides a sober and sobering analysis of the interlacing historical, doctrinal, and psychological issues that came together in the sexual abuse scandal. It is mandatory reading for all who seek thoughtful, informed commentary on a crisis long in the making and yet to be resolved. (shrink)

Szkolnictwo elementarne prowadzone przez parafie i zakony katolickie obrządku łacińskiego na ziemiach polskich przyłączonych do Rosji w latach 1772–1795 aż do reformy systemu edukacyjnego wprowadzonej w 1803 r. nie były kontrolowane przez władze państwowe. Prowadziły one działalność na podstawie dawnego prawa polskiego lub zgodnie z zasadami wywodzącymi się z tradycji staropolskich, akceptowanymi przez władze kościelne i rodziców posyłających dzieci na naukę. Jedyną instytucją nadzorującą były władze kościelne, które zbierały informacje o stanie szkolnictwa oraz starały się wpływać na plebanów i władze (...) zakonne, by organizowały szkoły elementarne przy każdej parafii i każdym klasztorze. Jesienią 1797 r. w niekanonicznej diecezji pińskiej funkcjonowało 147 szkółek parafialnych lub zakonnych. Szkoły te zorganizowano w 120 miejscowościach (72% ze 166 miejscowości, w których istniała świątynia parafialna lub zakonna nieparafialna). W porównaniu do stanu szkolnictwa elementarnego w ostatnich latach niepodległości Rzeczpospolitej liczba szkół znacznie wzrosła. Należy jednak pamiętać, że raporty z 1797 r. odnotowują każdą formę prowadzonego nauczania. W czasach Komisji Edukacji Narodowej nauczanie przy parafii i w klasztorach sierot i dzieci z ubogich rodzin, a także nauka prowadzona według starych wzorców traktowane byłyby jako nauczanie prywatne, nie szkoła formalna. Zwykle nie odnotowywano takich miejsc nauczania w spisach szkół. Jeśli za szkołę formalną działacze oświatowi uznawali tylko taką, której program pokrywał się z treściami zawartymi w elementarzu wydanym przez Komisję Edukacji Narodowej (nauka pisania i czytania, rachunki, katechizm i nauka powinności moralnych), to tak uczono tylko w 21 szkołach diecezji pińskiej (18%). Widoczne jest także trzymanie się przez duchowieństwo zasady, że szkoła elementarna, przeznaczona z zasady dla dzieci szlacheckich, powinna przygotowywać do nauki w szkołach wyżej zorganizowanych. Świadczy o tym prowadzenie w aż 47 placówkach nauczania języka łacińskiego (39%). W 140 szkółkach elementarnych rządcy parafii lub przełożeni zakonni odnotowali w raportach liczbę dzieci uczących się w szkołach. Jesienią 1797 r. w diecezji pińskiej uczyło się 1669 dzieci, w znakomitej większości chłopców. Do większości szkół uczęszczało kilku lub kilkunastu uczniów. Przeciętnie w szkole elementarnej diecezji pińskiej uczyło się wówczas 11,9 uczniów, czyli niewiele więcej niż w latach poprzedzających trzeci rozbiór Polski (wówczas średnio na szkołę przypadało 11,2 uczniów). Dziewczęta kształcono w 7 konwiktach prowadzonych przez zakony żeńskie, w których uczyło się 122 uczennic, według takich samych zasad jak w Polsce przedrozbiorowej. Wychowaniem i nauczaniem w nich zajmowało się 148 osób, 67 księży i zakonników oraz 81 pedagogów świeckich. Duchowni z zasady nie pobierali wynagrodzenia, uczyli bowiem w ramach obowiązków duszpasterskich. Nauczyciele świeccy za naukę w szkole byli wynagradzani przez plebanów, przełożonych zakonnych, rodziców, właścicieli ziemskich lub pobierali opłatę z funduszu kościelnego z tytułu posługi organisty lub kantora. Wynagrodzeniem za naukę mogła być pensja, dochody fundacyjne, akcydensy (opłaty okazyjne), użytkowanie ziemi ornej, sadu i ogrodu, opłaty uczniowskie, legaty pieniężne i naturalia. (shrink)

Książka zawiera wybrane teksty najważniejszych myślicieli zaliczanych do dwóch najbardziej znaczących kierunków neokantowskich, a mianowicie do szkoły badeńskiej i szkoły marburskiej. Szkoły te wyłoniły się w konsekwencji podziałów, jakie dokonywały się w ramach neokantyzmu, niezwykle złożonego kierunku filozoficznego drugiej połowy XIX wieku i początków wieku XX. Mówienie o neokantyzmie jest złożone, gdyż nie można podać ani daty jego powstania, ani też daty zakończenia, co przysparza wielu kłopotów z jego historycznym określeniem. Pomijając wszelkie trudności klasyfikacyjne, antologia ogranicza się do zaprezentowania poglądów (...) dwóch najważniejszych szkół. Poglądy szkoły badeńskiej ukazują teksty Wilhelma Windelbanda i Heinricha Rickerta, Emila Laska i Brunona Baucha. Natomiast poglądy szkoły marburskiej prezentują teksty Hermanna Cohena i Paula Natorpa oraz ich najwybitniejszych uczniów, tzn. Ernsta Cassirera i Nicolaia Hartmanna. Autorzy żywią przekonanie, że zamieszczone teksty są najbardziej reprezentatywne dla neokantyzmu prezentowanych szkół. (shrink)

W wielu państwach funkcjonują narodowe/centralne komitety bioetyki, których rolą jest monitorowanie i opiniowanie aktualnych problemów bioetycznych pojawiających się ze względu na postęp wiedzy medycznej oraz nauk biologicznych. Procedura ich powoływania oraz sposoby działania, a także wpływ na praktykę różnią się w poszczególnych krajach. UNESCO opracowała szereg wskazówek dotyczących organizacji i funkcjonowania tego typu ciał. W Polsce istnieje potrzeba sprecyzowania zasad działania narodowego/centralnego komitetu bioetyki. Celem tekstu jest przegląd prawnych możliwości powoływania i funkcjonowania komitetów bioetycznych o charakterze narodowym/centralnym wraz z przedstawieniem (...) ich roli oraz refleksją nad kształtem, miejscem, znaczeniem i funkcją tego typu ciała w warunkach polskich. (shrink)

This paper advances the thesis that sensory concepts have as a semantic component the first-person indexical. It is argued that the private nature of our access to our own sensations forces, in our talking about them, an indexical reference to the inner states of the speaker in lieu of publicly accessible properties by which reference is usually fixed. Indexicals, such as ‘here’, can be understood despite ignorance of their referent. Such is the case with sensory terms. Furthermore, the thesis that (...) sensory terms are indexical has considerable explanatory power. I give two examples: firstly, I argue that clashes of intuition over Block's ‘inverted spectrum’ thought experiment can be explained by appeal to semantic properties of indexicals. Secondly, I argue that multiple realisability intuitions can be shown to be consistent with the view that sensations are type-identical with brain states. (shrink)

Perceptual constancy, often defined as the perception of stable features under changing conditions, goes hand in hand with variation in how things look. A white wall in the orange afternoon sun still looks white, though its whiteness looks different compared with the same wall in the noon sun. Historically, this variation has often been explained in terms of our experience of “merely sensory” or subjective properties – an approach at odds with the fact that the variation does track objective features (...) of the perceptual situation, such as illumination. One approach, becoming more common, is to account for the variation in terms of further “dimensions” to perceptual experience. Especially in colour perception, this is a natural thought to have but the idea is often left vague. In this paper I argue that the “dimensional” strategy has problems of its own, but is useful in drawing out some interesting complications in the way perceptual experience is structured. Specifically, the structure of “constancy spaces” brings out the different ways in which there is stability and instability in the experience of constancy, without the need for novel or merely subjective features. Instability arises in a contingent structural feature of perceptual experience. (shrink)

In North America, across the political spectrum, we have a strong tendency to reduce religion to nothing more than a tool to promote our own socio-political views. This is a natural consequence of our hyper-polarized culture and our impoverished view of “religion.” It is also, however, a problem—particularly for those inspired by the call to renewal through an integration of the quest for social justice and the pursuit of the spiritual life. By focusing on the value of participating in religious (...) liturgy, I show how a renewed respect for religion can help the proponents of social justice fulfil some of the foundational desires of the original movement and, thereby, to bring to fruition some of its dormant promise. This includes, in particular, the desire for social harmony and the desire to pay greater attention to our concrete reality. (shrink)